काँग्रेसचे नेते आणि लोकसभेतील विरोधी पक्षनेते राहुल गांधी यांच्यावर देशभरात सुमारे दोन डझन म्हणजेच २४ हून अधिक गुन्हेगारी व मानहानीचे खटले सुरू असून त्यातील बहुतेक खटले राजकीय विधानांशी संबंधित आहेत. अलीकडेच ते लखनऊ येथील एमपी-एमएलए कोर्टात मानहानीप्रकरणी हजर राहिले होते आणि त्यांना जामिनाही मिळाला. मात्र ही फक्त एक केस नाही, तर देशभरात त्यांच्यावर सुरू असलेल्या गुन्ह्यांची ही साखळी आहे.
मुख्य मुद्दे सविस्तर:
1. भारत जोडो यात्रा व सेना मानहानी प्रकरण (लखनऊ)
तारीख: 16 डिसेंबर 2022 चा उल्लेख
विवाद: भारत-चीन सीमेवरील झटापटीचा उल्लेख करताना राहुल गांधींनी “आपल्या सैनिकांची पिटाई झाली, कोणी विचारले नाही” असे वक्तव्य केले.
स्थिती: कोर्टात हजर, जामिनावर मुक्त
2. नेशनल हेरॉल्ड मनी लॉन्ड्रिंग प्रकरण (दिल्ली)
आरोप: बनावट कंपनी Young Indian Pvt. Ltd. मार्फत ₹2,000 कोटींची संपत्ती हडप केली.
सहआरोपी: सोनिया गांधी व इतर
स्थिती: सुप्रीम कोर्टाकडून नियमित जामीन; पुढील सुनावणी 29 जुलै 2025
3. सावरकर यांच्यावरील टिप्पणी (पुणे, ठाणे, लखनऊ)
आरोप: “सावरकरांनी मुस्लीम व्यक्तीला मारल्याची मजा घेतल्याचे पुस्तकात नमूद” – अशा खोट्या विधानाचा आरोप
केस दाखल: सत्यकी सावरकर (पुणे), वंदना डोंगरे (ठाणे), अज्ञात व्यक्ती (लखनऊ)
स्थिती: प्रलंबित, विविध न्यायालयांत सुनावणी सुरू
4. मोदी सरनेम मानहानी प्रकरण (सूरत, पटणा, रांची)
मुख्य प्रकरण: 2019 मध्ये “सर्व चोरांचे आडनाव मोदी का असते?” असा सवाल कोलारमधील भाषणात
निकाल: सूरत कोर्ट – २ वर्षांची शिक्षा, लोकसभा सदस्यता रद्द; सुप्रीम कोर्टाने शिक्षा स्थगित केली.
इतर ठिकाणी: पटणा (सुशील मोदी), रांची (प्रदीप मोदी) – प्रलंबित
5. द्वैतीय नागरिकत्व प्रकरण (लखनऊ हायकोर्ट, दिल्ली HC)
आरोप: राहुल गांधी ब्रिटनचे नागरिक असल्याचा आरोप
याचिकाकर्ते: एस. विग्नेश शिशिर, सुब्रमण्यम स्वामी
स्थिती: तपास सुरू; केंद्राने माहिती युकेकडून मागवली
6. RSS विरुद्ध टिप्पणी (भिवंडी, गुवाहाटी, रांची, हरिद्वार)
केस दाखल:
भिवंडी (2014): “गांधी हत्या RSS ने केली” – राजेश कुंटे
गुवाहाटी (2016): “RSS ने मंदिरात प्रवेश नाकारला” – अंजन बोरा
रांची/हरिद्वार (2023): “RSS म्हणजे 21व्या शतकातील कौरव” – कमल भदौरिया
स्थिती: सर्व खटले प्रलंबित, काही ठिकाणी समन्स बजावले
7. राफेल व्यवहार मानहानी प्रकरण (मुंबई, गिरगाव कोर्ट)
आरोप: राफेल व्यवहारात नरेंद्र मोदी यांच्यावर भ्रष्टाचाराचा आरोप
केस दाखल: भाजप नेते महेश श्रीश्रीमल
स्थिती: न्यायप्रक्रिया सुरू
8. संसद गोंधळ प्रकरण (2024)
घटना: संसदेत अमित शाह यांच्या वक्तव्यावरून हंगामा, भाजप खासदारांशी धक्काबुक्कीचा आरोप
स्थिती: प्राथमिक चौकशी सुरू
9. कॉपीराइट उल्लंघन प्रकरण (बंगळुरू)
घटना: भारत जोडो यात्रा थीम सॉंग बनवताना कॉपीराइटचे उल्लंघन
स्थिती: FIR नोंद, तपास सुरू