उष्णतेच्या लाटेने हज यात्रेकरूंच्या मृत्यूंची संख्या वाढत आहे. हीटस्ट्रोकमुळे आतापर्यंत ६४५ यात्रेकरूंचा मृत्यू झाला आहे. त्यामध्ये ६० हून अधिक भारतीयांचा समावेश आहे. दरम्यान सौदी अरेबियाने तीर्थयात्रेदरम्यान उष्माघाताने झालेल्या मृत्यूंबाबत कोणतीही टिप्पणी केलेली नाही. दुसरीकडे मक्का येथील अल-मुआइसम परिसरात शेकडो लोक आपल्या बेपत्ता नातेवाईकांची माहिती मिळण्याच्या प्रयत्नात रांगेत उभे असल्याचे दिसून आले.
६८ भारतीय यात्रेकरूंचा मृत्यू –
सौदी अरबमधील भारतीय राजदुताने सांगितले की, आम्ही जवळपास ६८ लोकांच्या मृत्यूची पुष्टी केली आहे. काही मृत्यू नैसर्गिक कारणाने झाले आहेत. यामध्ये काही वृद्ध लोकही आहेत. काही मृत्यू हवामानामुळेही झाल्याचा अनुमान आहे.
पाच दिवसाच्या हज यात्रेदरम्यान कमीत कमी ६४५ लोकांनी आपला जीव गमावला आहे. याआधी अनेक देशांनी म्हटले आहे की, त्याच्या देशातील हज यात्रेकरूंचा मृत्यू मक्केत आलेल्या उष्णतेच्या लाटेने झाला आहे. यामध्ये जॉर्डन आणि ट्यूनीशिया देशांचा समावेश आहे.
मृतांपैकी किमान ३२३ जण इजिप्शियन आहेत, त्यापैकी बहुतांश जण उष्माघाताने दगावले आहेत. जॉर्डनमधील किमान ६० नागरिकांचा मृत्यू झाला असून, अम्मानने मंगळवारी दिलेल्या अधिकृत आकडेवारीनुसार ही संख्या ४१ इतकी आहे.
एएफपीच्या आकडेवारीनुसार, या नव्या मृत्यूंमुळे अनेक देशांनी आतापर्यंत नोंदवलेल्या एकूण मृतांची संख्या ६४५ वर पोहोचली आहे. मक्केतील सर्वात मोठ्या शवागारांपैकी एक असलेल्या अल-मुईसेम येथील शवागारात एकूण ५५० हून अधिक मृतदेह होते, असे प्रशासनाने सांगितले.
हज हा इस्लामच्या पाच स्तंभांपैकी एक स्तंभ आहे आणि साधन असलेल्या सर्व मुस्लिमांनी किमान एकदा तरी ते पूर्ण केले पाहिजे. गेल्या महिन्यात प्रसिद्ध झालेल्या सौदीच्या अभ्यासानुसार, ज्या भागात धार्मिक विधी केले जातात तेथील तापमान दर दशकात ०.४ अंश सेल्सिअस (०.७२ डिग्री फॅरेनहाइट) वाढत आहे.
मक्केतील ग्रँड मशिदीत सोमवारी तापमान ५१.८ अंश सेल्सिअस (१२५ फॅरेनहाइट) पर्यंत पोहोचले, अशी माहिती सौदीच्या राष्ट्रीय हवामान शास्त्र केंद्राने दिली.
– नोंदणी नसलेले हज यात्रेकरू –
अधिकृत हज व्हिसासाठी अनेकदा खर्चिक प्रक्रिया परवडत नसल्याने दरवर्षी हजारो हज यात्रेकरू अनियमित मार्गाने हज यात्रा करण्याचा प्रयत्न करतात. यामुळे या ऑफ-द-बुक यात्रेकरूंना धोका निर्माण झाला आहे कारण त्यांना हज मार्गावर सौदी प्रशासनाने पुरविलेल्या वातानुकूलित सुविधांचा लाभ घेता येत नाही.
मंगळवारी एएफपीशी बोलताना एका राजदुताने सांगितले की, इजिप्तमधील मृतांची संख्या मोठ्या संख्येने नोंदणीकृत नसलेल्या इजिप्तच्या यात्रेकरूंमुळे वाढली आहे. इजिप्तच्या हज यात्रेवर देखरेख ठेवणाऱ्या इजिप्तच्या एका अधिकाऱ्याने सांगितले की, अनियमित यात्रेकरूंमुळे इजिप्तच्या यात्रेकरूंच्या छावण्यांमध्ये मोठा गोंधळ उडाला आणि सेवा विस्कळीत झाली. “उष्णतेमुळे त्यांचा मृत्यू झाला कारण बहुतेक लोकांकडे आश्रय घेण्यासाठी जागा नव्हती”.
या महिन्याच्या सुरुवातीला सौदीच्या अधिकाऱ्यांनी सांगितले होते की, हज यात्रेपूर्वी त्यांनी मक्केतून नोंदणी नसलेल्या लाखो यात्रेकरूंची सुटका केली आहे.
